Restorative yoga, het tegengif bij (chronische) stress.

[et_pb_section][et_pb_row][et_pb_column type=”4_4″][et_pb_text]

In mijn zoektocht naar de oorzaak en ook de genezing van het posttraumatische stress syndroom van mijn jongste zoon, leerde ik zoveel over hoe ons brein werkt bij stress. En welke ernstige fysieke vormen dit kan aannemen. Ik ben jammer genoeg ervaringsdeskundige omdat mijn kind door jarenlange stress, veroorzaakt door angst voor pesters, heel ziek is geworden. Zijn brein gaat er vanuit dat hij continue in gevaar is en zet hem bij elke vorm van stress, klein of groot, in een bevriezing waardoor hij “uitvalt”. Wanneer je getuige bent van zo’n uitval zou je denken dat hij flauwvalt, zo ziet het eruit.  Hersenonderzoek tijdens zo’n uitval wezen gelukkig uit dat zijn lichaamsfuncties nog werken. Maar het is héél beangstigend en we weten niet zeker als hij hier ooit helemaal van zal genezen.

Ik schrijf deze uitgebreide blog omdat ik het zo belangrijk vind, dat mensen hier bewuster leren mee omgaan, niet alleen bij zichzelf maar ook bij kinderen. Want wat mijn kind heeft, komt steeds vaker en vaker voor bij jonge kinderen.

Symptomen die men kan ervaren (door chronische en/of acute stress, posttraumatische stress syndroom ) en die mijn zoon ervaart:

• Je hebt verlammingsverschijnselen. Het lukt je bijvoorbeeld niet meer om je benen of armen te bewegen.
• Je hebt moeite om duidelijk te praten of het lukt je helemaal niet meer om te praten.
• Delen van je lichaam verkrampen zich plotseling.
• Je zicht of gehoor wordt plotseling slechter.
• Je verliest je bewustzijn.
• Je hebt problemen met slikken.
• Je hebt last van trillen of stuiptrekkingen.
• Je lichaam maakt schokkende bewegingen. Wanneer jouw aanval lijkt op een epileptische aanval, wordt dit een psychogene niet-epileptische aanval (PNEA) genoemd.
• Je bent overgevoelig voor pijn. Zelfs de kleinste aanraking kan jij niet verdragen.

Als yogadocente word ik dagelijks geconfronteerd met mensen die “op” zijn. Dan is het vaak al te laat en heeft het lichaam ziektes gekregen die nog moeilijk te herstellen zijn. Zoals bij mijn kind.

Het spreekwoord: “Een gewaarschuwd mens is er twee waard” is hier dan ook van toepassing.

Ik probeer het zo duidelijk mogelijk uit te leggen.

Ik ben geen dokter, geen psycholoog,… maar ik begrijp wel in grote lijnen hoe belangrijk het is dat we ons brein leren te begrijpen. Want het is de dirigent van ons hele lichaam.

In deze zoektocht, kwam ik ook bij Restorative yoga terecht en deze vorm van yoga geef ik door in de lessen Ont-Moet jeZelf Yoga en de lessen op maandagnamiddag (vanaf september ook op vrijdagnamiddag). Deze lessen zijn een meerwaarde geworden voor mijzelf, want het ziek zijn van mijn zoon bezorgd mij ook chronische stress, en voor iedereen die zich herkent in stress gerelateerde klachten.

Om te begrijpen waarom je Restorative yoga zou kunnen gebruiken, is het belangrijk dat je stress leert te begrijpen.

De prehistorische mens versus de mens in de 21ste eeuw.

Antropologen vertellen ons dat het lichaam dat stress ervaart niet veel veranderde gedurende de miljoenen jaren van mens zijn. Onze voorouders hadden dezelfde anatomische en fysiologische kenmerken als de mensen die vandaag elke dag in de file staan en communiceren via ‘the world wide web’.

We hebben een eeuwenoud lichaamsontwerp dat onderworpen is aan een modern probleem: leven met chronische stress.

Ooit werd de term stress voornamelijk gebruikt bij fysiologen die metingen deden van de effecten van stress in hun laboratorium.

Vandaag de dag is het een heel vertrouwde en veel gebruikte term.

“Ik ben gestrest” is een veelgebruikte uitspraak en beschrijft dat een overbelast leven een effect heeft op de gezondheid, seksuele functies en het voortplantingssysteem, relaties, werkprestatie, fysieke prestatie en het allerbelangrijkste, ons eigenwaarde.

De effecten van stress hebben in ons leven epidemische vormen aangenomen en stress-gerelateerde ziekten zijn een medische specialiteit geworden.

In bepaalde momenten van het leven, die wij ervaren als mijlpalen, zal stress zich tonen en laten voelen. Denk maar aan de geboorte van een kind, een huwelijk, een nieuwe job of het verlies van een geliefde.

Andere momenten zijn het de kleine dingen die ons stress geven wanneer we proberen te jongleren in de vele verantwoordelijkheden van een gezin of een job.

Ongeacht wat de trigger ook is, stress gaat vaak gepaard met één of meerdere negatieve effecten zoals, ongeduld, frustratie, irritatie, boosheid, spierspanning, hoofdpijn, spijsverteringsklachten, slapeloosheid, …

Eén ding is zeker, hoe meer stress we ervaren hoe meer deze effecten er mee samengaan.

Wanneer stress chronisch wordt, dan bouwen de restanten zich in het lichaam op die tot ziekte kunnen lijden. 

In oorsprong begint stress met een fysiologische reactie op wat jouw lichaam en geest als levensbedreigend waarneemt.

Bij onze voorouders was deze reactie er wanneer ze zichzelf moesten beschermen tegen de agressie van hongerige dieren.

Bij de moderne mens, zal deze reactie er zijn wanneer er bijvoorbeeld angst is om een job te verliezen, hoge werkdruk of de zorg van een ziek familielid.

Wat de stress ook is, het brein waarschuwt het lichaam dat er gevaar is.

Dit is het antwoord van het lichaam: 

• De bijnieren die net boven de nieren liggen, zullen bij deze waarschuwing catecholamines (hormonen zoals adrenaline, noradrenaline en dopamine) produceren.
• Deze adrenaline en noradrenaline hormonen werken in het autonome zenuwstelsel, terwijl het lichaam zich klaarmaakt voor vechten of vluchten.
• Hartslag, bloeddruk, mentale alertheid en spierspanning neemt hierdoor toe.
• De adrenaline hormonen veroorzaken een metabolische verandering om energie op te slaan in elke cel, waardoor het lichaam begint te transpireren.
• Het lichaam sluit op zo’n moment van ‘gevaar’ ook alle systemen af die geen prioriteit zijn in de dringendheid van het moment, inclusief vertering, groei, herstel en voortplanting.

Deze aangepaste reacties zijn positief geweest voor de overleving van het menselijke ras gedurende duizenden jaren.

Een stressvolle situatie was voor onze voorouders iets wat zich snel herstelde. Ze vochten of vluchten, en als ze het overleefden, werd alles weer normaal. De hormonen werden gunstig gebruikt, de bijnieren stopten met stresshormonen te produceren en alle systemen die tijdelijk afgesloten werden werden terug aangezet.

De moderne mens zijn jammer genoeg niet altijd in staat om stress zo direct op te lossen en het resultaat is dat we chronisch gestrest leven.

Steeds reagerend op de vecht – vlucht respons, blijven de bijnieren stress hormonen door het lichaam pompen. Het lichaam zal bij chronische stress geen voordeel halen uit voeding, omdat het spijsverteringssysteem en darmwerking vertraagt worden. Zelfs slaap is onderbroken of moeilijk door deze opgewonden staat.

In een chronisch gestreste conditie, is de levenskwaliteit en misschien ook het leven zelf in gevaar.

De zelfhelende capaciteit van het lichaam is aangetast, een ziekte of verwonding zal geremd worden in het herstel, of er zullen nieuwe aandoeningen ontstaan, inclusief hoge bloeddruk, voortplantingsproblemen, zweren, rugpijn, immuniteitsproblemen en depressie.

Deze condities voegen op zichzelf dan ook weer nieuwe stressreacties toe en er is sprake van een vicieuze cirkel.

Het tegengif voor stress is relaxatie.

Om te ontspannen moet men een diepe rust hebben.

En deze rust is anders dan slaap.

Bij een diepe slaap is er ook een periode van dromen dat ook spierspanningen kan verhogen alsook andere vormen van fysiologische tekenen van spanning.

Relaxatie is een staat waarbij er geen beweging is, geen kracht en het brein is stil.

Gebruikelijk bij alle stress-verlagende technieken is het lichaam in een comfortabele positie brengen, met een zachte aandacht in de richting van de ademhaling.

Werken deze technieken echt?

Heel veel wetenschappers onderzochten de effecten van relaxatie en ze rapporteerden meetbare voordelen, inclusief vermindering van spierspanning en een betere circulatie.

Van alle wetenschappelijke studies over stressverlaging, is dr. Herbert Benson de meest vooraanstaande en hij bedacht de zin: ‘RELAXATIE RESPONS” om de fysiologische en mentale reactie te beschrijven die gebeuren wanneer men bewust ontspant.

In ‘The Welness book” beschrijft hij de relaxatie respons als volgt: “een fysiologische staat dat gekarakteriseerd wordt door een lagere hartslag, stofwisseling, tragere ademhaling, lagere bloeddruk en tragere hersengolven.”

Een andere auteur, David Spiegel (David Spiegel, M.D., is Associate Chair of Psychiatry aan de Stanford University, waar hij bekend staat om zijn onderzoek naar borstkanker. Hij geeft leiding aan het Stanford Center over Stress en Gezondheid en is “een van de meest gerespecteerde experts op het gebied van klinische toepassingen van hypnose”. ), schrijft in zijn boek “Living beyond Limits”:

De geneeskunde leert ons dat fysieke problemen zoals hoge bloeddruk en hartproblemen beïnvloed kunnen worden door fysiologische interventies zoals relaxatietraining. De “Food and Drug Administration” hebben een rapport uitgebracht dat deze medicijn-vrije behandeling  aanbeveelt als behandeling voor mildere vormen van hoge bloeddruk. Geest en lichaam zijn verbonden en moeten samenwerken en dit zou een belangrijke meerwaarde moeten worden in de behandeling van medische ziekte.

Lichaam & geest zijn verbonden !

Er bestaat een specialiteit, Psycho-neuro-immunologie en dat is de studie naar de wisselwerking tussen de psyche, het zenuwstelsel en het immuunsysteem.

Deze tak van de wetenschap begrijpt dat de gezondheid van de geest, de psyche, weerspiegelt, en deels ook gecreëerd, wordt in de gezondheid van het lichaam en visa versa.

RESTORATIVE YOGA 

Is restorative yoga wel yoga? (ik stelde mij deze vraag ook wel)

Judith Lasater, een Amerikaanse yogadocente en prioriteit als het over Restorative yoga gaat,  geeft hierop een heel mooi antwoord:

Het woord yoga komt uit het Sanskriet, de schrijftaal van het oude Indië, en komt van het woord “juk” en dat kennen we uit oudere tijden in de landbouw waar mensen en dieren een houten pasvorm droegen op de schouders en twee te dragen gewichten (emmers, manden) verbond met elkaar. Het betekent dus ook verbinden.

Wanneer we terugkijken naar de oude Indische beschaving van 2000 tot 4000 j.V.C. werden yogapraktijken gebruikt en ontwikkelt om mensen “heel” te laten voelen. Oude yogateksten beschrijven leringen die de fysieke, mentale en spirituele dimensies van de beoefenaar bevatten.

De fysieke yoga aspecten – houdingen (asana) en de ademtechnieken (pranayama) zijn de meest populaire lessen in het westen.

Een typische yogales of een persoonlijke sessie begint met een serie van actieve houdingen gevolgd door een herstellende (restorative) houding.

Bij een restorative yoga sessie wordt enkel de nadruk gelegd op de herstellende houdingen.

Alle krediet voor deze houdingen is voor de Indische leraar B.K.S. Iyengar. Hij is de auteur van de yogaklassieker en voor mij een bijbel, “Light on Yoga”, en diverse andere belangrijke yogaboeken.

Iyengar gaf 75 jaar yogales en is wereldwijd erkent als een autoriteit als het over yoga gaat. Hij was één van de meest creatieve yogaleraars ter wereld.

Tijdens de lessen van Iyengar ervaarde hij hoe pijn en blessure kon ontstaan wanneer leerlingen gespannen in een houding waren.  Hij experimenteerde met props, eenvoudige hulpmiddelen die gebruikt werden om een houding aan te passen zodat de leerling deze zonder spanning kon aanhouden.

Iyengar verkende ook hoe deze aangepaste houdingen mensen konden helpen om te herstellen van blessure en pijn.

Het is dankzij zijn creativiteit dat restorative yoga poses, die verder ontwikkeld werden maar door hem geïnspireerd zijn, nu zo’n krachtige hulpmiddelen zijn om stress te reduceren en gezondheid te herstellen.

Judith Lasater ziet restorative houdingen als een ‘actieve ontspanning’.

Door het lichaam te ondersteunen met props, stimuleren we en ontspannen we afwisselend het lichaam om zo naar balans te komen.

Sommige houdingen hebben een algemeen voordeel voor het ganse lichaam. Andere houdingen hebben een specifiek deel zoals hart en longen. Alle houdingen creëren specifieke fysiologische reacties die gunstig zijn voor de gezondheid en het kan de effecten van stress gerelateerde aandoeningen verminderen.

RESTORATIVE YOGAHOUDINGEN zijn voor momenten in het leven wanneer je je zwak, uitgeput, gestrest voelt door de dagelijkse activiteiten of zorgen.

Ze zijn bijzonder gunstig voor, tijdens en na belangrijke levensgebeurtenissen zoals een overlijden, verandering van job of bij ontslag, huwelijk maar ook scheidingen, voor een vakantie (wanneer je lichaam daarvoor continue onder stress stond), bij de zorg van een ziek familielid.

Deze yoga, deze houdingen kunnen zelfs uitgevoerd worden bij ziekte of bij herstel van ziekte of blessure.

Meer informatie : Ont-Moet jeZelf Yoga

Zachte groetjes,

Isabel x

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]